CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz
CIT. Podatki i rachunkowość to jedyny na rynku komentarz, który dzięki wyjątkowemu połączeniu omówienia aspektów podatkowych i rachunkowych pomoże księgowym, doradcom podatkowym i biegłym rewidentom uniknąć błędów popełnianych przy rozliczaniu należnego podatku dochodowego od osób prawnych. W dziesiątym wydaniu książki przedstawiono wszystkie najważniejsze regulacje związane ze stosowaniem komentowanej ustawy, które obowiązują od 1.01.2019 r., z uwzględnieniem zmian wprowadzonych do 10.05.2019 r., w tym dotyczących m.in.: cen transferowych i ich dokumentacji; nowych reguł zawiadamiania urzędu skarbowego o szczególnym trybie rozliczania zaliczek rejestrowanych na kasie fiskalnej i zmian zasad ich płacenia; podatku od niezrealizowanych zysków (tzw. exit tax); opodatkowania działalności prowadzonej przez zagraniczną spółkę kontrolowaną; nowych zasad rozliczania podatku u źródła; nowych kategorii kosztów, np. od pracowniczych planów kapitałowych; nowych zwolnień przedmiotowych i podmiotowych; zasad rozliczania obrotu wierzytelnościami; preferencji kosztowych w przypadku dopłat lub zatrzymywania zysku w spółkach kapitałowych; zmian w katalogu kosztów negatywnych – NKUP; zmian w rozliczaniu kosztów doradczych, reklamowych przy podmiotach powiązanych; rozliczania samochodów osobowych używanych w działalności gospodarczej; obniżonej stawki podatku dochodowego w wysokości 9% wraz z zasadami jej stosowania; ograniczeń w stosowaniu zwolnień poboru podatku od dywidend i innych zysków w osobach prawnych, poboru podatku u źródła przy podmiotach powiązanych; rozliczania podatku od przychodów ze środków trwałych będących budynkiem; podatku od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (Innovation BOX); zwrotu podatku z tytułu nadpłaconego podatku u źródła; nowych odliczeń z tytułu wydatków na zakup urządzeń do elektronicznego rozliczania recept w aptekach. Dla bardziej kontrowersyjnych zapisów ustawy wskazano dominujące linie orzecznictwa. Jednocześnie rachunkowa analiza przepisów dokonana w komentarzu ułatwi poprawne ujmowanie zdarzeń gospodarczych w księgach rachunkowych.
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych
(Dz.U. z 2019 r. poz. 865 ze zm.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Rozdział 1. Podmiot i przedmiot opodatkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Art. 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
I . Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
II . Definicja podatnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
1. Uwagi wprowadzające . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
2 . Osoba prawna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
3. Spółka kapitałowa w organizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Rachunkowość spółki kapitałowej w organizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
4. Jednostki nieposiadające osobowości prawnej jako podatnicy . . . . . . . 57
Jednostki budżetowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Wspólnoty mieszkaniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Inne jednostki nieposiadające osobowości prawnej będące podatnikami . . . . . . . . . . . . . . . . 61
5. Spółka komandytowo-akcyjna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej . . . . . . . . . . 63
6. Przepisy przejściowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Art. 1a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
I. Grupa kapitałowa jako podatnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
II. Warunki utworzenia podatkowej grupy kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
III. Procedura utworzenia podatkowej grupy kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . 78
IV. Utrata statusu podatkowej grupy kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
V. Działanie podatkowej grupy kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Art. 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
II. Działalność rolnicza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
III. Działy specjalne produkcji rolnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
IV. Działalność leśna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
V. Przychody z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznych umów . . . . . . . . 95
VI. Armatorzy opodatkowani podatkiem tonażowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
VII. Przedsiębiorcy okrętowi opodatkowani ryczałtem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
VIII. Wypłaty, o których mowa w art. 27 u.z.s.p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Art. 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
II. Siedziba i zarząd osoby prawnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
III. Nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . 110
IV. Dochody nierezydentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
V. Obowiązek podatkowy wybranych form i rodzajów działalności w umowach międzynarodowych . . . . . . . . . 115
1. Zakład . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
2. Zakład przy robotach budowlanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
3. Miejsce opodatkowania dochodów a brak rezydencji . . . . . . . . . . . . . . 120
VI. Metody eliminacji podwójnego opodatkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126
Art. 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136
I. Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
II. Obszary morskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
III. Specjalne strefy ekonomiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Art. 4a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139
I. Przedsiębiorstwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146
II. Zorganizowana część przedsiębiorstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
III. Program restrukturyzacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
IV. Urząd skarbowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
V. Podatek od towarów i usług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
VI. Partnerstwo publiczno-prywatne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
VII. Samochód osobowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
1. Samochód w latach 2011–2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
2. Samochód w okresie od 1.01.2014 r. do 31.03.2014 r. . . . . . . . . . . . . . 163
3. Samochód w okresie od 1.04.2014 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
VIII. Mały podatnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
IX. Zagraniczny zakład . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
X. Certyfikat rezydencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
XI. Ubezpieczyciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
XII. Spółka niebędąca osobą prawną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
XIII. Definicje związane z pojawieniem się spółki komandytowo -akcyjnej w roli podatnika . . . . . 175
XIV. Wartość emisyjna udziałów (akcji) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
XV. Pochodne instrumenty finansowe i waluty wirtualne . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
1. Pochodne instrumenty finansowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
2. Waluty wirtualne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
XVI. Komercjalizowana własność intelektualna i podmiot komercjalizujący . . . 178
XVII. Działalność badawczo-rozwojowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
1. Działalność badawczo-rozwojowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
2. Działalność naukowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
3. Prace rozwojowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
XVIII. Rzeczywisty właściciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
XIX. Fundusze inwestycyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181
XX. Wierzytelności banku hipotecznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
XXI. Odpisy na straty kredytowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
XXII. Alternatywna spółka inwestycyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
XXIII. Pracownicze plany kapitałowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
1. Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
2. Uczestnicy pracowniczych planów kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
3. Dobrowolność oszczędzania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188
4. Wpłaty dokonywane do PPK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
5. Wpłata powitalna i dopłaty roczne do PPK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Art. 4b. (uchylony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
Art. 4c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
I. Zaświadczenie z okręgowej stacji kontroli pojazdów . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
II. Zmiany konstrukcyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
III. Zasady dokumentowania obowiązujące w pierwszym kwartale 2014 r. i po tym okresie . . . . . 195
Art. 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
II . Opodatkowanie wspólników spółek osobowych – problemy i wątpliwości . . 197
1. Uwagi wprowadzające . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
2. Dochód osoby prawnej osiągany w spółce osobowej . . . . . . . . . . . . . . 198
3. Spółki osobowe a umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania . . 207
III. Opodatkowanie współwłasności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
IV. Opodatkowanie wspólnego przedsięwzięcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
V. Opodatkowanie wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy i praw majątkowych . . . . . . . . . . 211
Art. 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
II. Skarb Państwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
III. Narodowy Bank Polski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
IV. Jednostki budżetowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
V . Fundusze celowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
VI. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej . . . . . . . . . 219
VII. Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej . . . . . . . 220
VIII. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220
IX. Przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami na podstawie porozumienia lub umowy, chyba że porozumienia te lub umowy stanowią inaczej . . . . . . . . . . 221
X. Jednostki samorządu terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222
XI. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223
XII. Agencja Rynku Rolnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224
XIII. Fundusze inwestycyjne i instytucje wspólnego inwestowania . . . . . . . . . . 224
XIV. Fundusze emerytalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229
XV. Zakład Ubezpieczeń Społecznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230
XVI. Fundusz Rezerwy Demograficznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
XVII. Agencja Nieruchomości Rolnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
XVIII. Agencja Rezerw Materiałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
XIX. Narodowy Fundusz Zdrowia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
XX. Bankowy Fundusz Gwarancyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
XXI. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238
XXII. Jednostki dozoru technicznego, o których mowa w ustawie o dozorze technicznym . . . . . . 240
Art. 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241
I. Wprowadzenie – ogólne zasady ustalania dochodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
II. Dochody i koszty nieuwzględniane przy obliczaniu dochodu . . . . . . . . . . 245
III. Rozliczanie strat podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
1. Ogólne zasady rozliczania strat z lat ubiegłych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
2. Odliczanie strat przy przekształcaniu, przejmowaniu, łączeniu i dzieleniu podmiotów . . . . . 251
3. Straty przedsiębiorstw państwowych przejmowanych lub nabywanych na podstawie przepisów o komercjalizacji
i prywatyzacji . . . . . . . . . . . 252
4. Rozliczanie straty zagranicznego zakładu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252
5. Rozliczanie strat instytucji kredytowych związanych z działalnością oddziału . . . . . . . 253
IV. Szczególne zasady ustalania dochodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254
V. Różnice w rachunkowym i podatkowym ujęciu dochodu . . . . . . . . . . . . . . 254
Art. 7a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
II. Dochód i strata w podatkowej grupie kapitałowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
III. Rozliczenie strat powstałych przed powstaniem podatkowej grupy kapitałowej i w czasie jej istnienia . . . . . . . . . . . . . . 258
Art. 7b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
II. Przychody z zysków kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
2. Przychody z udziału w zyskach osób prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264
Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264
Dywidendy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266
Przychody z udziału w zyskach osób prawnych dotyczące zysku ze spółki
komandytowo-akcyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268
Umorzenie udziałów (akcji) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
Podatkowe skutki umorzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271
Problem opodatkowania tzw. operacji buy-back . . . . . . . . . . . . . . . 273
Przychód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji) . . . . . . . 274
Rozwiązanie (likwidacja) spółki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276
Podwyższenie kapitału zakładowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
Dopłaty przy fuzjach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281
Podział spółki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282
Gotówkowa część zapłaty przy wymianie udziałów (akcji) spółek kapitałowych . . . . . . . 283
Wartość niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych w przypadku przekształcenia tych spółek w spółki osobowe . . . . . . 285
Odsetki od udziału kapitałowego wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę komandytowo-akcyjną . . . . . . . . . . 287
Przychody z tytułu udzielonej pożyczki partycypacyjnej . . . . . . . . . . . . 287
Łączenie lub podział spółek i inne przekształcenia a przychody z udziału w zyskach osób prawnych . . . . . . . . . . 288
3. Przychody z tytułu wniesienia wkładu niepieniężnego do osoby prawnej lub spółki komandytowo-akcyjnej . . . . . . . . . . . . 292
4. Pozostałe przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce komandytowo-akcyjnej . . . 293
5. Przychody ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną . . . . . 294
6. Przychody ze zbycia wierzytelności uprzednio nabytych przez podatnika oraz wierzytelności z przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294
7. Pozostałe przychody z zysków kapitałowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295
Zasady opodatkowania pochodnych instrumentów finansowych . . . . . 296
Zasady opodatkowania odpłatnego zbycia walut wirtualnych . . . . . . . 296
Zakwalifikowanie przychodów z obrotu walutami wirtualnymi do źródła – kapitały pieniężne . . . . 297
Przychody z obrotu walutami wirtualnymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298
Koszty uzyskania przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298
Międzyokresowe rozliczanie kosztów uzyskania przychodów . . . . . . . . 298
Określenie kosztów uzyskania przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299
„Wykopywanie” walut wirtualnych przez kopaczy . . . . . . . . . . . . . . . . 299
Sprzedaż towarów/usług rozliczana walutami wirtualnymi . . . . . . . . . . 299
8. Ubezpieczyciele, banki i inne instytucje finansowe . . . . . . . . . . . . . . . . 300
III. Rachunkowe aspekty rozliczania dochodu z udziału w zyskach osób prawnych . . . . . . 301
Art. 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305
II. Rok podatkowy – definicja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305
III. Rozpoczęcie działalności a rok podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307
IV. Zmiana roku podatkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309
V. Wcześniejsze zakończenie roku podatkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310
VI. Rok podatkowy kapitałowej grupy podatkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313
Art. 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
II. Prowadzenie ewidencji rachunkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
1. Ogólne zasady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
2. Wyodrębnienie niektórych ewidencji na mocy przepisów podatkowych . . . . . . . . . 320
III. Przychody, koszty i dochód w ewidencji rachunkowej a rozliczenie podatku . . . . . . . 321
IV . Ustalanie dochodu w drodze oszacowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 324
V. Szacowanie dochodu u podatników mających ograniczony obowiązek podatkowy . . . . . . 327
VI. Armatorzy opodatkowani podatkiem tonażowym oraz przedsiębiorcy okrętowi opodatkowani zryczałtowanym podatkiem prowadzący równolegle inną działalność gospodarczą . . . . . . 328
VII. Spis z natury niektórych towarów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330
Art. 9a. (uchylony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332
II. Treść dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi . . . . . . . . . . . . 335
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335
2. Dokumentacja wymagana do końca 2016 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340
Określenie funkcji, jakie będą spełniać podmioty uczestniczące w transakcji . . . . . . . 340
Określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formy i terminy zapłaty . . . . . . . 342
Metoda i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji . . . . . . . . 344
Określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach . . . 345
Wskazanie innych czynników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 346
Określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem
świadczeń . . . . . . . 347
3. Dokumentacja wymagana od 1.01.2017 r. do 31.12.2018 r. . . . . . . . . . 348
Podatnicy o przychodach lub kosztach przekraczających 2 000 000 euro i nie większych niż 10 000 000 euro . . . . . . . . . . . . 348
Podatnicy o przychodach lub kosztach przekraczających 10 000 000 euro . . . . . . . . . . 351
Podatnicy o przychodach lub kosztach przekraczających 20 000 000 euro . . . . . . . . . 352
III. Podmioty zobowiązane do sporządzenia dokumentacji . . . . . . . . . . . . . . . 352
IV. Warunki obligujące do sporządzenia dokumentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357
2. Transakcje między podmiotami powiązanymi wymagające udokumentowania do 31.12.2016 r. . . . . . . . . . . . . 358
3. Transakcje między podmiotami powiązanymi wymagające udokumentowania od 1.01.2017 r. do 31.12.2018 r. . . . . . . 363
4. Transakcje i umowy z podmiotami z rajów podatkowych . . . . . . . . . . . 364
5. Podmioty wyłączone z obowiązku sporządzania dokumentacji . . . . . . 367
V. Skutki podatkowe braku dokumentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370
VI. Rachunkowe aspekty transakcji z podmiotami powiązanymi . . . . . . . . . . . 371
Art. 9b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 374
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 376
II. Warunki umożliwiające stosowanie rozliczania różnic kursowych według ustawy o rachunkowości . . . . . . . . . . . . . . . . . . 376
III. Zasady rozliczania różnic kursowych według zasad rachunkowych . . . . . . 377
IV. Zasady rozliczania różnic kursowych w przypadku zmiany metody . . . . . . 380
V. Zasady rozliczania różnic kursowych w przypadku przekształceń jednostek . . . . . . 380
Art. 10. (uchylony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380
Art. 11. (uchylony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 381
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 382
II. Podmioty powiązane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 384
III . Transfer dochodów i warunki ich szacowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 391
IV. Metody szacowania zysków transakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395
2. Rozporządzenie Ministra Finansów z 10.09.2009 r. – definicje i podstawowe pojęcia . . . . . 395
Wartość rynkowa transakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397
Analiza porównywalności transakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399
3. Metody szacowania dochodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 402
Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 402
Metoda ceny odsprzedaży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 404
Metoda rozsądnej marży („koszt plus”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 406
Metoda zysku transakcyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 406
Ustalanie wartości rynkowej dóbr niematerialnych i usług . . . . . . . . . . 408
Wydatki na reklamę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 408
Pożyczki i kredyty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 409
Wydatki na badania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 409
Wspólne wytworzenie dóbr niematerialnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 410
4. Sposób i tryb eliminowania podwójnego opodatkowania transakcji transgranicznych . . . . . 410
V. Porozumienia w sprawie ustalania cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . 413
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413
2. Rodzaje uprzednich porozumień cenowych (UPC) . . . . . . . . . . . . . . . . . 414
3. Forma prawna uprzednich porozumień cenowych . . . . . . . . . . . . . . . . 415
4. Składanie wniosku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 416
5. Opłaty za złożenie wniosku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 419
6. Negocjacje i uzgodnienia po złożeniu wniosku, wycofanie wniosku . . 420
VI. Korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 421
VII. Podmioty powiązane według kryteriów rachunkowych i podatkowych . . . 422
Rozdział 1a. Ceny transferowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423
Oddział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 425
Art. 11a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 425
I. Definicje transakcji i powiązań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 427
1 . Transakcja kontrolowana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 428
II. Znaczący wpływ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 428
1. Znaczący wpływ wynikający z relacji właścicielskich, zarządczych lub kontrolnych . . . . . . 428
2. Znaczący wpływ wywierany przez osobę fizyczną . . . . . . . . . . . . . . . . 429
III. Powiązania o charakterze rodzinnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429
IV. Udział pośredni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 430
Art. 11b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 430
Wyłączenia stosowania przepisów o cenach transferowych . . . . . . . . . . . . 430
Oddział 2. Zasada ceny rynkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 431
Art. 11c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 431
Zasada cen rynkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 432
Art. 11d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433
Metody ustalania cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 433
Art. 11e . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435
Korekta cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435
Art. 11f . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 437
Usługi o niskiej wartości dodanej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 437
Art. 11g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 438
Pożyczki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 439
Art. 11h . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 439
Zasada korekty odpowiedniej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 440
Art. 11i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 441
Transakcje z podmiotami w „rajach podatkowych” . . . . . . . . . . . . . . . . . . 441
Art. 11j . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 441
Delegacje ustawowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 442
Oddział 3. Dokumentacja cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 442
Art. 11k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 442
I. Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 443
II. Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych . . . . . . . . . . . . 445
Art. 11l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 449
Określenie wartości transakcji kontrolowanej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 450
Art. 11m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451
Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych . . . . . . . . 451
Art. 11n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454
Transakcje kontrolowane nieobjęte obowiązkiem sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych . . . . . . . . . . 455
Art. 11o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456
Inni podatnicy obowiązani do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych . . . . . . 457
Art. 11p . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 457
Grupowa dokumentacja cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 458
Art. 11q . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 459
Elementy lokalnej dokumentacji cen transferowych i grupowej dokumentacji cen
transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 460
Art. 11r . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466
Aktualizacja analizy porównawczej i analizy zgodności . . . . . . . . . . . . . . . 466
Art. 11s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 467
Przedstawianie i sporządzanie dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych . . . . . . . . . . . . . . 467
Art. 11t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 469
I. Informacja o cenach transferowych przekazywana Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 471
II. Podmioty powiązane według kryteriów rachunkowych i podatkowych . . . 476
III. Rachunkowe aspekty transakcji z podmiotami powiązanymi . . . . . . . . . . . 478
Rozdział 2. Przychody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 482
Art. 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 482
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 496
II. Kategorie przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 499
III. Przychody w walutach obcych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 538
IV. Przychody z działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej . . . . . . . . . . . . . . . . . 539
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 539
2. Przychody należne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 540
3. Obniżanie i podwyższanie przychodu o zwroty, rabaty, bonifikaty, skonta . . . . . . . 542
Zwroty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 542
Rabat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 543
Bonifikata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 543
Skonto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 544
Ceny transferowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 544
V. Data powstania przychodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 546
VI. Przychody niezaliczane do przychodów podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . 554
VII. Cesja umowy najmu lub innych umów o podobnym charakterze . . . . . . . 597
VIII. Przychody ze zbycia udziałów (akcji) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 597
1. Sprzedaż krótka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 597
2. Wymiana udziałów (akcji) spółek opodatkowanych w Unii Europejskiej lub Europejskim Obszarze Gospodarczym . . . . . 599
Art. 13. (uchylony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 602
Art. 14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 602
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 603
II. Przychód z odpłatnego zbycia rzeczy i praw majątkowych oraz usług . . . 603
III. Wartość rynkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 608
IV. Kwestionowanie ceny przez organ podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 611
Art. 14a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 614
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 615
II. Świadczenie niepieniężne w celu zaspokojenia zobowiązania . . . . . . . . . . 616
Rozdział 3. Koszty uzyskania przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 618
Art. 15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 618
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 633
II. Definicja kosztów podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 634
1. Związek kosztów podatkowych z przychodem i inne warunki generowania kosztów . . . . 634
2. Definitywne dokonanie wydatku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 636
3. Wydatki dokonane w celu uzyskania przychodów i niezwiązane z przychodami . . . . . 638
Koszty bezpośrednie i pośrednie uzyskania przychodów . . . . . . . . . . . 639
Koszt podwyższenia kapitału zakładowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 640
Koszty związane z przekształceniem spółki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 643
Wypłacane umowne odszkodowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 644
Koszty dotyczące wypłacanych dywidend i innych zobowiązań wobec wspólników spółki . . . . 645
Wydatki na reklamę i marketing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 646
Rabat związany z wydanymi bonami towarowymi . . . . . . . . . . . . . . . . 648
Koszty poniesione zgodnie z nieważną umową . . . . . . . . . . . . . . . . . . 648
4. Związek wydatku z działalnością gospodarczą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 650
5. Udokumentowanie wydatków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 651
Ciężar dowodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 652
6. Wydatki w walutach obcych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 653
III. Koszty uzyskania przychodów u ubezpieczycieli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 654
IV. Koszty uzyskania przychodów pracowniczych programów emerytalnych u pracodawców i w funduszach . . . . . . . . . 659
V. Koszty uzyskania przychodów wynikających z ustawy o pracowniczych planach kapitałowych . . . . . . . . . . . . 662
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 662
2. Koszty PPK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 666
VI. Koszty uzyskania przychodów powszechnych towarzystw emerytalnych . . . . . . . 666
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 666
2. Podstawowe koszty działalności funduszu emerytalnego . . . . . . . . . . . 668
3. Kwoty przekazane na rachunek rezerwowy otwartego funduszu emerytalnego . . . . . . 668
4. Wpłaty na Fundusz Gwarancyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 669
5. Opłaty pobierane przez Komisję Nadzoru Finansowego . . . . . . . . . . . . 670
VII. Koszty uzyskania przychodów w bankach i spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych . . . . . . . . . . . 670
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 670
2. Rezerwa na ryzyko ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 672
3. Sekurytyzacja wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 674
4. Koszty w kasach oszczędnościowo-kredytowych . . . . . . . . . . . . . . . . . 675
VIII. Koszty odpłatnego zbycia nieodpłatnie nabytych rzeczy lub praw . . . . . . 677
IX. Koszty uzyskania przychodów w przypadku objęcia lub zbycia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny . . . . . . . . . . . . . . 679
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 679
2. Koszty uzyskania przychodów z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce lub wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana
część . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 680
3. Odpłatne zbycie udziałów (akcji) w spółce lub wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny (aport) . . . . . 685
4. Koszty uzyskania przychodów w przypadku umorzenia udziałów (akcji) objętych w zamian za wkład niepieniężny albo ich zbycia na rzecz spółki w celu ich umorzenia, wystąpienia ze spółki komandytowo-akcyjnej lub obniżenia udziału kapitałowego w tej spółce w przypadku majątku otrzymanego przy likwidacji osoby prawnej . . . 688
5. Koszty przejęcia majątku i odpłatne zbycie udziałów objętych w wyniku podziału spółek kapitałowych . . . . . . . . 689
6. Koszty przejęcia majątku i odpłatne zbycie udziałów objętych w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa będącego osobą fizyczną . . . . . . . . . 690
X. Koszty uzyskania przychodów w przypadku zbycia pożyczonych papierów wartościowych – tzw. sprzedaży krótkiej . . . . . 693
XI. Koszty uzyskania przychodów u przedsiębiorców telekomunikacyjnych . . 693
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 693
2. Dopłaty do kosztów świadczonych usług wchodzących w skład usługi powszechnej . . . . . 694
3. Roczna opłata telekomunikacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 694
XII. Koszty uzyskania przychodów w partnerstwie publiczno-prywatnym . . . . 695
XIII. Zasady wyceny majątku nabytego w ramach aportu przedsiębiorstwa oraz zbycia składników tego majątku . . . . . . 696
XIV. Zasady wyceny majątku zakładu przedsiębiorcy zagranicznego i w spółce europejskiej . . . . 697
XV. Zasady określania kosztów przy zbyciu majątku spółki niebędącej osobą prawną lub otrzymanego po likwidacji takiej
spółki . . . . . . . . . . . . . . . . . 699
XVI. Koszty związane z utworzeniem przyzakładowego żłobka lub przedszkola . . . . . . 700
XVII. Koszty uzyskania przychodów przy dochodach opodatkowanych i zwolnionych lub niestanowiących dochodów
podatkowych . . . . . . . . . . 702
XVIII. Ustalanie kosztów surowców i materiałów pochodzących z własnej produkcji rolnej lub leśnej . . . . . . . . 704
XIX. Terminy rozliczania kosztów podatkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 706
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 706
2. Koszty uzyskania bezpośrednio związane z przychodem . . . . . . . . . . . 706
3. Koszty uzyskania pośrednio związane z przychodem . . . . . . . . . . . . . . 709
4. Korygowanie kosztów – faktury korygujące . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 713
5. Koszty dotyczące okresów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 716
6. Koszty prac rozwojowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 718
7. Koszty zarachowane zgodnie z ustawą o rachunkowości niestanowiące kosztu podatkowego – rezerwy i bierne rozliczenie kosztów . . . . . . . . 720
XX. Koszty zaniechanych inwestycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 722
XXI. Koszty wynagrodzeń, zasiłków i składek na ubezpieczenie społeczne w kosztach zakładów pracy . . . . . . . . . . . 724
XXII. Koszty używania środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych . . . . . . . 728
XXIII. Koszty przeniesienia na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu umów najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze . . . . . . . . . . . . . 729
XXIV. Koszty zbycia walut wirtualnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 730
Art. 15a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 731
Art. 15b. (uchylony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 739
Art. 15ba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 739
Sprzedaż pakietu wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 739
Art. 15c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 741
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745
II. Alternatywne ograniczenie kosztów obowiązujące w latach 2015–2017 . . 746
III. Obowiązkowe ograniczenie kosztów obowiązujące od 1.01.2018 r. . . . . . . 750
1. Obliczanie limitu odliczania odsetek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 752
2. Koszty finansowania zewnętrznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 753
3. Wyłączenie określonych pożyczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 753
4. Odstępstwa o charakterze ogólnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 754
5. Odstępstwa dotyczące podmiotów wchodzących w skład grupy objętej skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym . . . 755
6. Wyłączenia podmiotowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 756
7 . Ograniczenie ustawowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 756
Art. 15ca. (uchylony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 759
Korekta kosztów finansowania dłużnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 759
Art. 15cb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 760
Zwiększenie podatkowej atrakcyjności finansowania własnego (notional interest deduction – NID) . . . . . . . . . 761
Art. 15d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 763
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 765
II. Ograniczanie kosztów uzyskania przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 765
Art. 15e . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 767
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 769
II. Ograniczenie kosztów usług niematerialnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 772
Art. 16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 774
I . Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 800
II. Wydatki na nabycie i ulepszenie środków trwałych oraz koszty amortyzacji . . . . . . . . 801
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 801
2. Grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów . . . . . . . . . . . . . . . 802
3. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne . . . . . . . . . . . . . . . 804
III. Używanie samochodów w działalności gospodarczej . . . . . . . . . . . . . . . . . 807
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 807
2. Ograniczenie amortyzacji samochodu osobowego . . . . . . . . . . . . . . . . 807
3. Samochody prywatne pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 810
4. Pozostałe samochody osobowe niebędące i będące własnością podatnika . . . . . . . . 814
5. Składki AC samochodu osobowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 819
6. Straty powstałe w wyniku kolizji lub likwidacji (utraty) samochodu . . . 820
IV. Straty w rozliczaniu kosztów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 822
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 822
2. Straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów
amortyzacyjnych . . . . . . 822
3. Straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności . . . . . . . . . . 827
4. Straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych opodatkowane podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 828
5. Straty powstałe w wyniku nieobjętych zwolnieniem od podatku akcyzowego ubytków wyrobów akcyzowych oraz podatku akcyzowego od tych ubytków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 829
6. Straty (koszty) powstałe w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem
umowy . . . . . . . . . . 832
7. Straty z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta na podstawie art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. została zarachowana uprzednio jako przychód należny . . . . . . . . . . . . 833
8. Straty w części niepokrytej przychodami uzyskanymi z nabytych wierzytelności, w tym nabytego pakietu . . . . . . . . . . . . . . . 836
9. Straty z tytułu wydatków na nabycie wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta uprzednio została zbyta przez podatnika lub spółkę niebędącą osobą prawną, w której podatnik jest wspólnikiem . . . . . . 836
V. Wierzytelności, odpisy aktualizujące rezerwy z nimi związane jako koszt uzyskania przychodu . . . . . . . . . . . . . . . . . 837
1. Wierzytelności odpisane jako przedawnione . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 837
2. Odpisy aktualizujące należności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 839
3. Wierzytelności odpisane jako nieściągalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 846
Udokumentowanie nieściągalności wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . 847
Kredyty i pożyczki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 851
4. Aspekty rachunkowe wierzytelności wątpliwych i nieściągalnych . . . . 853
5. Rezerwy tworzone na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została
uprawdopodobniona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 856
6. Rezerwy nieobowiązkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 864
7. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celów wypłacalności, o których mowa w rozdziale 9 u.d.u.r. . . . . . . . . . . 865
8. Umorzone wierzytelności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 866
9. Umorzone kredyty lub pożyczki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 868
VI. Kary, odszkodowania i inne opłaty o charakterze sankcji . . . . . . . . . . . . . . 868
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 868
2. Odszkodowania i sankcje z tytułu wypadków w pracy . . . . . . . . . . . . . 869
3. Koszty egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań . . . . . . . . 872
4. Grzywny i kary pieniężne orzeczone w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetki od tych grzywien i kar . . . . . . 873
5. Kary, opłaty i odszkodowania oraz odsetki od tych zobowiązań za łamanie przepisów BHP lub ochrony środowiska . . . . . 873
6. Dodatkowa opłata produktowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 875
7. Dodatkowa opłata za brak sieci zbierania pojazdów . . . . . . . . . . . . . . . 876
8. Dodatkowa opłata produktowa przy zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym . . . . 877
9. Dodatkowa opłata produktowa przy zużytych bateriach i akumulatorach . . . . . . . 878
10. Dodatkowa opłata produktowa, o której mowa w art . 37 ust . 2 u .g .o .o . . . . . . . 879
11. Odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 880
12. Kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług . . . . . . . . . . . . . . . . . 882
13. Kwoty dodatkowe, które zgodnie z przepisami o cenach podlegają wpłaceniu do budżetu państwa – przepis uchylony 25.07.2014 r. . . . . 885
14. Kwoty dodatkowe opłat rocznych za niezabudowanie bądź niezagospodarowanie gruntów w określonym terminie, wynikającym z przepisów o gospodarce nieruchomościami . . . . . . . . . 886
15. Opłaty sankcyjne, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 887
16. Dodatkowa opłata wymierzana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych . . . . . . . 888
VII. Wydatki na nabycie udziałów (akcji) i innych papierów wartościowych . . . 888
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 888
2. Wydatki na nabycie udziałów (akcji) i innych papierów wartościowych . . . . . . . . . . . . . 889
3. Wydatki związane z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych . . . . . . . . 891
4. Wydatki na nabycie lub objęcie udziałów spółek dzielonych . . . . . . . . 894
5. Wydatki na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) przekazywanych innej spółce w sposób opisany w art. 12
ust. 4d u.p.d.o.p. . . . . . . . . . 895
6. Wydatki poniesione przez spółkę przy wymianie udziałów . . . . . . . . . . 895
7. Wydatki na nabycie lub wytworzenie składnika majątku otrzymanego przez wspólnika w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki . . . . . . . . . . 896
VIII. Wydatki na fundusze tworzone przez podatnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 896
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 896
2. Fundusze wynikające z innych ustaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 897
3. Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i wydatki na działalność socjalną . . . . . . 903
Wydatki na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych . . . . . . . . . . . . . 903
Wydatki na działalność socjalną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 906
Koszty utrzymania obiektów socjalnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 908
4. Wpłaty na PFRON i ZFRON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 908
5. Wpłaty na fundusze celowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 910
6. Wpłaty na fundusz rekultywacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 915
7. Wpłaty na fundusz stabilizacyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 916
8. Składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 917
IX. Koszty związane z korzystaniem z kapitału własnego i kapitałów zewnętrznych . . . . . . . 918
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 918
2. Wydatki na spłatę pożyczek i innych zobowiązań . . . . . . . . . . . . . . . . . 918
3. Wydatki na spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń . . . . . 920
4. Wydatki na umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem), powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 922
5. Wydatki z tytułu przekazania przez bank funduszowi sekurytyzacyjnemu albo towarzystwu funduszy inwestycyjnych tworzącemu fundusz sekurytyzacyjny środków pochodzących ze spłat kredytów (pożyczek) objętych sekurytyzacją wierzytelności . . 922
6. Odsetki od pożyczek (kredytów) i zobowiązań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 922
7. Odsetki, prowizje i różnice kursowe od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych
inwestycji . . . . . . . . . . 925
8. Odsetki od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów . . . . . . . 927
9. Odsetki od udziału kapitałowego wspólników spółki niebędącej osobą prawną i spółki, o której mowa w art. 1
ust. 3 u.p.d.o.p. . . . . . 928
10. Odsetki od dopłat wnoszonych do spółki w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, a także odsetki od dywidend i innych dochodów z udziału w zyskach osób
prawnych . . . . . . . . . . . 929
11. Dopłaty wnoszone do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, oraz ich zwrot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 931
12. Wydatki na wykup obligacji pomniejszone o kwotę dyskonta . . . . . . . 933
13. Wydatki na odsetki od pożyczek przy cienkiej kapitalizacji . . . . . . . . . . 934
Pożyczka udzielona przez udziałowca – stan prawny do 31.12.2014 r. . . 935
Pożyczka udzielona przez podmiot powiązany z udziałowcem – stan prawny do 31.12.2014 r. . . . . 938
Artykuł 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. – stan prawny od 1.01.2015 r. do 31 .12 .2017 r . . . . . . 939
14. Kwoty wypłacone przez fundusz inwestycyjny z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa, gdy statut przewiduje wypłacanie tych dochodów (przychodów) bez odkupywania jednostek uczestnictwa albo wykupywania certyfikatów inwestycyjnych . . . . . . . 941
15. Odsetki od pożyczki partycypacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 942
16. Koszty finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 9 u.p.d.o.p., uzyskanego w celu nabycia udziałów (akcji)
spółki . . . . . . . . . . . . . . . . 942
17. Poniesione wydatki związane z zamianą waluty wirtualnej na inną walutę wirtualną . . . . . 943
X. Podatki jako koszt podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 943
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 943
2. Podatek od towarów i usług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 944
VAT naliczony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 944
VAT należny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 948
Korekta odliczeń VAT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 949
3. Podatek akcyzowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 950
4. Podatek dochodowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 951
5. Minimalny podatek dochodowy, o którym mowa w art. 24b . . . . . . . . 952
6. Podatek od nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 953
7. Podatek od środków transportowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 954
8. Podatek rolny i leśny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 954
9. Podatek od wydobycia niektórych kopalin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 955
10. Specjalny podatek węglowodorowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 958
11. Podatek od niektórych instytucji finansowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 961
XI. Wydatki na rzecz udziałowców i członków organów podatnika . . . . . . . . 963
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 963
2. Wydatki na rzecz udziałowców i akcjonariuszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 963
3. Wydatki na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1 u.p.d.o.p., z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji . . . . . . 964
XII. Koszty reprezentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 965
XIII. Ograniczenia w amortyzacji i kosztach używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych . . . . . . . . . 971
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 971
2. Odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – ograniczenia z tytułu nabycia, wytworzenia, odliczenia od podstawy opodatkowania, zwrotu wydatków . . . . . 972
3. Odpisy amortyzacyjne przy nieodpłatnym nabyciu, oddane do nieodpłatnego używania, nabyte w formie wkładu . . . . . . . . 973
4. Odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych wniesionych do spółki albo spółki niebędącej osobą prawną w postaci wkładu niepieniężnego, stanowiących równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 975
5. Odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4–7 . . . . . . . . 976
6. Opłaty i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4–7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 977
XIV. Pozostałe koszty w katalogu negatywnym kosztów . . . . . . . . . . . . . . . . . . 977
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 977
2. Darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 977
3. Składki na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa . . . . 979
4. Wydatki poniesione na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku podatnika, niezaliczanych do środków trwałych . . . . . . . . . . . . 981
5. Niewypłacone, niedokonane lub niepostawione do dyspozycji wypłaty świadczeń oraz innych należności ze stosunku pracy i działalności wykonywanej osobiście . . . . . . . . . . . 982
6. Wartość pracy własnej będących osobami fizycznymi innych wspólników spółki niebędącej osobą prawną . . . . . . . . 984
7. Wypłacone, dokonane lub postawione do dyspozycji wypłaty świadczeń oraz innych należności ze stosunku pracy i działalności wykonywanej osobiście od osób fizycznych cudzoziemcowi, który w okresie świadczenia pracy lub wykonywania osobiście działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie posiadał ważnego, wymaganego na podstawie odrębnych przepisów, dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej . . 985
8. Nieopłacone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez płatnik