Historia bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce

Historia bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce

W prezentowanej książce autor przedstawił na tle wydarzeń politycznych i społeczno-ekonomicznych dzieje ustrojowe instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce w okresie od połowy XVIII wieku do 1989 r.

Swoją narrację rozpoczął od momentu próby tworzenia w Polsce zrębów nowoczesnego państwa w II połowie XVIII w. na podstawie doświadczeń oraz idei Oświecenia. To wówczas po raz pierwszy udało się uruchomić administrację rządową na poziomie centralnym, włącznie z resortem spraw wewnętrznych, zarządzającym problematyką bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. Okres ponad stuletniej niewoli to czas implementacji rozwiązań ustrojowych z państw zaborczych. Dość często instytucje bezpieczeństwa tych państw prowadziły działalność antypolską. Z kolei krótki, dwudziestoletni okres niepodległości w okresie międzywojnia to czas tworzenia w trudnych warunkach instytucji i formacji zajmujących się ochroną bezpieczeństwa państwa i obywateli, które uzyskały akceptację społeczną oraz dużą wiarygodność na arenie międzynarodowej.

Ten potencjał został zniweczony w czasie II wojny światowej. Funkcjonariuszy, pracowników policji, KOP, Straży Granicznej czekał tragiczny los. Epilogiem tej narracji jest próba tworzenia na ziemiach polskich obcego modelu ustrojowo-politycznego, opartego na przemocy i braku demokracji. Podobnie jak w innych krajach tej części Europy podporą władzy komunistycznej były wzorowane na modłę radziecką instytucje bezpieczeństwa. Kolejne, bardziej współczesne modele systemowe bezpieczeństwa po 1989 r. to już temat na następną książkę.