Panowie bądźmy Czechami, ale nikt nie musi o tym wiedzieć
Celem książki Marcina Filipowicza jest prześledzenie konstrukcji czeskiej XIX-wiecznej męskości z uwzględnieniem różnych uwikłań kulturowych czeskiego projektu narodowego. […] Problematyka czeskiej kultury XIX wieku została w niej ukazana od strony dotychczas nieprezentowanej w spójnym, całościowym tekście. To zdecydowanie duży walor książki, której Autor zdecydował się na sięgnięcie, po części, do materiału wydawałoby się już wyeksploatowanego, ale zarazem uzupełnił go o teksty dotychczas niebadane […]. W swoich analizach koncentruje się na różnego typu dyskursach: lingwistycznym, literackim i masowym […]. Książka zawiera bardzo wartościowy ogląd XIX-wiecznej kultury czeskiej pod względem kreowanych w niej wzorców męskości. Stanowiące jej zaplecze szerokie tło oraz dyscyplina metodologiczna sprawiają, że z pewnością zainteresuje nie tylko specjalistów, ale też szerszy krąg czytelników.
Z recenzji prof. dr hab. Joanny Goszczyńskiej
Podziękowania 7
Uwagi wstępne 9
Płeć i nacjonalizm 9
Męskość i nacjonalizm 12
Czesko-niemiecko-austriacki splot 15
Rozdział I. Męskość w języku 27
Płeć języka 27
Narodotwórcza funkcja języka 29
Wyobrażenia płciowe 34
Poczucie niższości 37
Wartościowanie 40
Defeminizacja kobiecości języka 46
Maskulinizacja języka i jego użytkowników 48
Demaskulinizacja przeciwników 56
Rozdział II. Literacka wizja narodowej męskości 65
Uczucie i czyn 76
Czeska tożsamość a męska pozycja społeczna 100
Męskość narodowa a życie rodzinne 114
Męskość narodowa a honor 122
Gest odrzucenia 129
Historyczny epilog 130
Rozdział III. Męskości umasowione 137
Męskość sokolska 144
Darwinistyczna wizja narodu 158
Męskość popularna – przypadek subwersji 174
Narodziny postaci 176
Wywrotowa cielesność 185
Jawna opozycyjność w stosunku do hegemonicznej męskości 192
Rozdział IV. Pamięć męskości 199
Pamiętniki 199
Pamięć języka 218
Pamięć uczucia i czynu 231
Pamięć męskiej reprezentacji i pozycji społecznej 242
Pamięć życia rodzinnego i honoru 252
Pamięć męskości umasowionych 255
Zakończenie. Opór i współuczestnictwo 269
Bibliografia 271
Nota bibliograficzna 289
Indeks osób 291