Postawy wobec czasu pracy jako źródło ryzyka personalnego

Postawy wobec czasu pracy jako źródło ryzyka personalnego

Nie da się zrozumieć fenomenu czasu bez uwzględnienia różnorodności sposobów jego doświadczania, wynikających z uwarunkowań psychologicznych i różnic indywidualnych między ludźmi (m.in. w zakresie cech osobowości, motywacji, chronotypu). Te uwarunkowania i różnice determinują postawy pracowników wobec czasu pracy. Postawy te obejmują między innymi stosunek do:

- ekonomicznej i (wspólnotowej) wartości czasu (pracy),
- przestrzegania sformalizowanych ustaleń koordynatów czasowych (punktualności,
terminowości) i systematyczności w pracy,
- pracy zmianowej i jej konsekwencji,
- tolerowania marnotrawstwa czasu pracy wynikającego z różnych przyczyn,
- możliwości i chęci kontrolowania czasu,
- relacji: czas pracy – powstały w tym czasie efekt,
- powolności i pośpiechu w pracy oraz możliwości przestawiania się na wyższe lub niższe tempo pracy,
- sztywności versus elastyczności przy wykonywaniu zadań pracy,
- sekwencyjności bądź równoczesności (symultaniczności) czasu związanego z jego polichronicznym bądź monochronicznym traktowaniem,
- postrzegania kontinuum czasowego, czyli nacisku na różne perspektywy czasowe (przeszłość, teraźniejszość, przyszłość), czyli orientację retrospektywną, prezentystyczną i futurystyczną, rozszerzone ewentualnie o odległą/bliską przeszłość oraz przyszłość,
- krótko-, średnio- i długookresowego planowania,
- technologii i organizacyjnych narzędzi usprawniania wykonywanych czynności pracy,
- (mentalnej) pracy non stop,
- tempa kariery,
- zachowań wolnoczasowych,
- obniżania bądź podwyższania, a także – elastyczności wieku emerytalnego,

generując różne rodzaje ryzyka personalnego, na przykład ryzyko efektywnościowe czy ryzyko konfliktu.