Suicydologia dla prawników i śledczych
Publikacja stanowi kompleksową analizę problematyki zachowań samobójczych, która została przedstawiona z punktu widzenia szeroko rozumianych nauk penalnych – suicydologii, prawa karnego, prawa karnego procesowego, kryminalistyki oraz medycyny sądowej.
Zachowania samobójcze towarzyszą ludzkości od zawsze i stanowią poważny problem społeczny. Motywy i formy popełniania samobójstw są złożone. Dominują zaburzenia psychiczne, nieporozumienia rodzinne, problemy ekonomiczne, a w ostatnim czasie można zaobserwować ich gwałtowny wzrost wśród najmłodszych Polaków.
W opracowaniu przybliżono m.in.:
• podłoże zachowań suicydalnych oraz taktyczne i techniczne aspekty zachowań suicydalnych,
• prawnokarne aspekty samobójstw,
• obdukcję sądowo-lekarską osób po próbach samobójczych,
• kryminalistyczne oględziny zwłok i miejsca samobójstwa,
• prawnokarne aspekty ratowania osób podejmujących zachowania suicydalne,
• identyfikację niezidentyfikowanych zwłok i szczątków ludzkich.
Książka jest przeznaczona zarówno dla adwokatów, radców prawnych, sędziów, prokuratorów, funkcjonariuszy policji i innych służb, jak i aplikantów adwokackich oraz studentów kierunków prawo i administracja.
Wykaz skrótów | str. 13
Wprowadzenie | str. 15
Katarzyna Laskowska
Rozdział I
Epidemiologia zachowań suicydalnych | str. 21
Uwagi wprowadzające | str. 21
Pojęcie zachowania suicydalnego, zachowania samobójczego, samobójstwa i próby samobójczej | str. 23
Klasyfikacja samobójstw | str. 27
Statystyczny obraz samobójstw według Głównego Urzędu Statystycznego i Policji w Polsce w latach 1999–2021 | str. 29
Uwagi końcowe | str. 55
Bibliografia | str. 56
Ewa M. Guzik-Makaruk, Ewelina Wojewoda
Rozdział II
Podłoże zachowań suicydalnych | str. 59
Uwagi wprowadzające | str. 59
Motywy psychiatryczno-psychologiczne | str. 61
Podłoże socjologiczne | str. 66
Tło biologiczno-genetyczne | str. 69
Przyczyny medyczne | str. 72
Czynniki ekonomiczne | str. 74
Uwarunkowania religijne i parareligijne | str. 77
Uwagi końcowe | str. 82
Bibliografia | str. 83
Wojciech Filipkowski
Rozdział III
Taktyka i technika zachowań suicydalnych | str. 87
Uwagi wprowadzające | str. 87
Kryteria typologii zachowań suicydalnych | str. 90
Najczęstsze formy zachowań suicydalnych | str. 96
3.1. Zagardlenie | str. 96
3.2. Rzucenie się z wysokości | str. 99
3.3. Rzucenie się pod pojazd w ruchu | str. 100
3.4. Utopienie się | str. 102
3.5. Otrucie się | str. 103
3.6. Zastrzelenie się lub użycie broni palnej | str. 106
3.7. Uszkodzenie układu krwionośnego | str. 107
Specyficzne formy zachowań suicydalnych | str. 109
Uwagi końcowe | str. 112
Bibliografia | str. 113
Justyna Karaźniewicz
Rozdział IV
Prawnokarne aspekty samobójstw | str. 116
Uwagi wprowadzające | str. 116
Namowa lub pomoc do samobójstwa (art. 151 k.k.) | str. 117
Nieudzielenie pomocy w niebezpieczeństwie (art. 162 k.k.) | str. 126
Uporczywe nękanie (art. 190a k.k.) | str. 134
Znęcanie się nad osobą najbliższą (art. 207 k.k.) | str. 142
Znęcanie się nad podwładnym żołnierzem (art. 352 k.k.) | str. 148
Uwagi końcowe | str. 152
Bibliografia | str. 153
Mieszko Olczak
Rozdział V
Badanie sądowo-lekarskie osób po próbach samobójczych | str. 158
Uwagi wprowadzające | str. 158
Próby samobójcze | str. 160
Podstawy prawne | str. 162
Procedura | str. 163
Sprawozdanie z badania sądowo-lekarskiego | str. 165
Uwagi końcowe | str. 171
Bibliografia | str. 171
Denis Sołodow
Rozdział VI
Kryminalistyczne oględziny zwłok i miejsca samobójstwa | str. 172
Uwagi wprowadzające | str. 172
Podstawa prawna czynności oględzin | str. 174
Procedura przeprowadzenia czynności oględzin miejsca samobójstwa | str. 178
3.1. Zabezpieczanie miejsca zdarzenia | str. 178
3.2. Specyfika oględzin miejsca upadku (skoku) z wysokości | str. 182
3.3. Specyfika oględzin w przypadku samobójstw na torach kolejowych | str. 186
3.4. Specyfika oględzin miejsca w przypadku śmierci na skutek utonięcia | str. 187
3.5. Specyfika oględzin miejsca w przypadku postrzelenia się z broni palnej | str. 190
3.6. Specyfika oględzin miejsca przy powieszeniu | str. 191
Ujawnianie i zabezpieczanie śladów kryminalistycznych | str. 192
4.1. Nośniki dowodów cyfrowych na miejscu zdarzenia | str. 194
4.2. Fakty (ślady) negatywne na miejscu zdarzenia | str. 196
Procedura przeprowadzenia czynności oględzin zwłok | str. 198
Dokumentowanie czynności oględzin | str. 200
6.1. Skanowanie 3D jako metoda dokumentacji miejsca zdarzenia | str. 201
Uwagi końcowe | str. 202
Bibliografia | str. 203
Małgorzata Karecka
Rozdział VII
Czynności procesowe w sprawach samobójstw | str. 207
Uwagi wprowadzające | str. 207
Podstawa wszczęcia postępowania | str. 208
Zakres opinii biegłych | str. 214
Taktyka przesłuchania świadków | str. 223
Wersje kryminalistyczne (śledcze) | str. 228
Uwagi końcowe | str. 232
Bibliografia | str. 233
Mieszko Olczak
Rozdział VIII
Sądowo-lekarskie oględziny i sekcja zwłok w przypadkach samobójstw | str. 235
Uwagi wprowadzające | str. 235
Podstawa prawna | str. 236
Procedura | str. 237
Zabezpieczenie materiału do badań laboratoryjnych | str. 239
Odróżnianie samobójstw od innych zdarzeń | str. 241
Sprawozdanie z sądowo-lekarskich oględzin i sekcji zwłok | str. 247
Uwagi końcowe | str. 251
Bibliografia | str. 252
Ireneusz Sołtyszewski
Rozdział IX
Identyfikacja NN zwłok i szczątków ludzkich | str. 253
Uwagi wprowadzające | str. 253
Badania daktyloskopijne | str. 255
Badania genetyczne | str. 257
Badania odontologiczne | str. 263
Badania antropologiczne | str. 266
5.1. Badanie materiału kostnego | str. 266
Inne metody wykorzystywane w identyfikacji NN zwłok i szczątków ludzkich | str. 268
6.1. Badania antroposkopijne | str. 268
6.1.1. Rekonstrukcja przyżyciowego wyglądu twarzy na podstawie czaszki przy użyciu programu POL-SIT | str. 268
6.1.2. Rekonstrukcja przyżyciowego wizerunku człowieka na podstawie czaszki metodą superprojekcji | str. 270
6.2. Identyfikacja na podstawie danych medycznych | str. 272
6.3. Badania radiologiczne | str. 273
6.4. Identyfikacja na podstawie cech rysopisowych i znaków szczególnych | str. 274
6.5. Identyfikacja na podstawie wyników okazania zwłok, odzieży, przedmiotów osobistego użytku i dokumentów | str. 275
Uwagi końcowe | str. 278
Bibliografia | str. 279
O Autorach | str. 283