„Chowanna” 2015. T. 1 (44): Proces rewitalizacji społecznej – perspektywa kulturowo-edukacyjna
Red. naczelna Ewa Syrek, redaktor części monograficznej Teresa Wilk Część monograficzna tomu ("Proces rewitalizacji społecznej – perspektywa kulturowo-edukacyjna"), poświęcona jest zagadnieniom rewitalizacji społecznej, postrzeganej jako proces odbudowy pożądanych wartości, struktur funkcjonujących w przeszłości, decydujących w istotnej mierze o pomyślności życia jednostek i grup społecznych. Proces ów jest kategorią pragmatyczną utrwalającą więzi społeczne, wzajemne relacje oraz korygującą postawy. W poszczególnych tekstach Autorzy, w wybranym obszarze tematycznym, ukazali możliwości i przesłanki do kreowania warunków umożliwiających realizację indywidualnych i społecznych potrzeb. Wspomniany proces doskonale wpisuje się w budowanie/kształtowanie poczucia tożsamości lokalnej/regionalnej i narodowej oraz w kreowanie identyfikacji z lokalną społecznością i środowiskiem. Rewitalizacja społeczna to doskonałe narzędzie rozwiązywania problemów społecznych. Autorzy poszczególnych opracowań podejmują analizy tematyczne, wskazując realne szanse powodzenia podejmowanych procesów naprawczych poprzez działania edukacyjne, w tym edukację regionalną, międzykulturową i językową. Istotnym czynnikiem usprawniającym ową edukację, a tym samym proces rewitalizacji jest
kultura i sztuka. Wybrane i zaprezentowane przez Autorów obszary tematyczne czytelnie potwierdzają zasadność i konieczność zaimplikowania rewitalizacji społecznej w przestrzeni codziennego życia. Na część tekstów rozproszonych tomu składają się artykuły rozważające tematykę zdrowia w kontekście ludzkiego potencjału, twórczej rewitalizacji grup faworyzowanych, postrzegania ojcostwa przez osoby uwięzione, społecznych konsekwencji upadku komunizmu, charakteru obecności edukacji w dyskursie prasowym, specyfiki przedstawiania elementów systemu edukacyjnego w środkach masowego przekazu, warsztatu mediacyjnego oraz poniżania wychowawców przez wychowanków.
Spis treści
Od Redakcji / 9
Część monograficzna
Proces rewitalizacji społecznej – perspektywa kulturowo-edukacyjna
(pod redakcją Teresy Wilk)
Wstęp (Teresa Wilk) / 13
Ewa Bielska: Ruch społeczny jako czynnik rewitalizacji (analiza w kontekście założeń pedagogiki społecznej) / 19
Barbara Grabowska: Rewitalizacja tożsamości regionalnej / 31
Ewa Ogrodzka-Mazur: Polska mniejszość narodowa na Zaolziu w ciągłości i zmianie społecznej – perspektywa wielokulturowa i edukacyjna / 43
Agata Rzymełka-Frąckiewicz: Kultura w roli edukatora społecznego (na przykładzie sztuki teatralnej). Trudna lekcja historii zapomnianej, niezrozumianej czy nieakceptowanej / 65
Anna Rutkowska: Mały cud oświatowy – rola stowarzyszeń rozwoju wsi w przejmowaniu i prowadzeniu małych szkół (przykład województwa kujawsko-pomorskiego) / 77
Anna Nowak: Uczestnictwo osób niepełnosprawnych w kulturze / 91
Maciej Bernasiewicz, Monika Noszczyk-Bernasiewicz: Punkty zwrotne (turning points) w przestępczej karierze. Szansa dla resocjalizacji/rewitalizacji nieletnich przestępców / 103
Halina Guzy-Steinke: „Shit happens” – język (parole) jako otwarte narzędzie kultury różnicujące czasy i pokolenia / 117
Beata Mazepa-Domagała, Teresa Wilk: Dobro – wartość realna czy pożądana? Refleksje z perspektywy potrzeby rewitalizacji dobra poprzez sztukę/teatr w codzienności przestrzeni społecznej / 131
Studia i rozprawy
Alina Dworak: Zdrowie jako determinant ludzkiego potencjału / 151
Małgorzata Łączyk, Aleksandra Pyrzyk-Kuta: Twórcza rewitalizacja grup defaworyzowanych / 165
Joanna Knapik, Hanna Przybyła-Basista: Przerwana historia ojcostwa: jak uwięzieni mężczyźni postrzegają swoje ojcostwo? / 183
Maria Chodkowska, Zdzisław Kazanowski: Zmiana społeczna wywołana upadkiem komunizmu w Polsce w percepcji dwóch pokoleń: pracowników socjalnych i ich dorastających dzieci / 203
Justyna Dobrołowicz: Przekaz wizualny na temat edukacji w polskim dyskursie prasowym / 219
Łukasz Jach: Nauka a media. Wybrane sposoby prezentowania elementów systemu naukowego we współczesnych środkach masowego przekazu / 233
Agnieszka Lewicka-Zelent, Ewa Trojanowska: Wzmacnianie zasobów osobistych uczestników warsztatów mediacyjnych – uczniów sprawiających trudności wychowawcze / 251
Grzegorz Zalewski: Autorski program ograniczania ryzyka poniżania wychowawców przez wychowanków / 269
Recenzje, komunikaty, polemiki
„Nieprzypadkowo użyłem tego słowa” – wokół książki Krzysztofa Maliszewskiego Ciemne iskry (esej recenzencki) (Krzysztof Maliszewski: Ciemne iskry. Problem aktualizacji pedagogiki kultury. Kraków: Wydawnictwo
Adam Marszałek, 2013, 298 s., ISBN 978-83-7780-674-6) (Łukasz Michalski) / 289
Transgresje w edukacji. Pod redakcją naukową Wiktora Żłobickiego. T. 1. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2014, 304 s., ISBN 978-83-7850-753-6 (Agata Rzymełka-Frąckiewicz) / 307
VII Międzynarodowa Konferencja z cyklu Pedagogika społeczna w Europie Środkowej pt. Pedagogika społeczna a zagrożenia społeczne, instytucjonalne i indywidualne (Brno, 14–15 kwietnia 2015 r.) (Alina Dworak) / 313
Ogólnopolska Konferencja Naukowa Wartość życia a wychowanie w 20. rocznicę ogłoszenia encykliki Jana Pawła II „Evangelium vitae” (Lublin, 25 marca 2015 r.) (Patrycja Anna Leśniak) / 315