Opracowanie stanowi całościową analizę problematyki rozwiązań prawnych oraz funkcjonowania mediacji w indywidualnych sporach pracowniczych w Polsce. Celem tej publikacji jest zbadanie modelu dopuszczalności mediacji w tego rodzaju sporach, z uwzględnieniem ich specy ki oraz form rozwiązywania.
Autorka rozpatruje podstawy prawne funkcjonowania mediacji w zakresie prawa krajowego jak również regulacje unijne i międzynarodowe w zakresie możliwości stosowania mediacji w sporach pracowniczych.
W książce autorka odniosła się między innymi do następujących zagadnień:
w jakim zakresie specyfika sporów pracowniczych wpływa na kształt polskiego modelu mediacji,
czy mediacja analizowanych sporów wpisuje się w system ugodowego likwidowania sporów pracowniczych,
czy postępowanie mediacyjne powinno uwzględniać ochronę pracownika jako uczestnika tej formy rozwiązywania sporów,
jaki wpływ na wyodrębnienie modelu mediacji pracowniczych mają wiążące Polskę umowy międzynarodowe i przepisy prawa unijnego.
Książka przeznaczona jest dla szerokiego kręgu odbiorców, w tym nie tylko przedstawicieli nauki, lecz także praktyków: mediatorów i osób zajmujących się alternatywnymi metodami rozwiązywania sporów, sędziów, pełnomocników procesowych, specjalistów do spraw zarządzania zasobami ludzkimi.
Wykaz skrótów | str. 11 Wstęp | str. 13 Rozdział 1 Spór indywidualny jako rodzaj sporów pracy | str. 31 1.1. Konflikt i spór w miejscu pracy | str. 31 1.2. Specyfika/właściwości sporów w pracy | str. 34 1.3. Podział sporów pracy | str. 38 1.4. Indywidualne spory pracy | str. 41 1.5. Spór indywidualny a spór zbiorowy | str. 46 Rozdział 2 Sposoby likwidowania indywidualnych sporów pracowniczych | str. 51 2.1. Pojęcie: likwidowanie sporów pracy | str. 51 2.2. Modele likwidowania sporów indywidualnych | str. 55 2.3. Sądowy model likwidowania sporów | str. 59 2.4. Pozasądowy model likwidowania sporów pracowniczych | str. 65 2.5. Zasada polubownego załatwiania sporów w prawie pracy | str. 72 2.6. Funkcja ochronna prawa pracy w kontekście likwidowania sporów | str. 76 2.7. Sądowy a pozasądowy model ochrony prawnej w indywidualnych sporach pracy | str. 81 Rozdział 3 Mediacja w indywidualnych sporach pracy jako alternatywny sposób rozwiązywania sporów (ADR) | str. 87 3.1. Zarys genezy ADR | str. 89 3.2. Definiowanie systemu ADR | str. 95 3.3. Rodzaje form ADR | str. 104 3.4. Pojęcie mediacji | str. 110 3.5. Zasady mediacji | str. 113 3.6. Style (metody) prowadzenia mediacji | str. 129 3.7. Pojęcia „koncyliacja” i „mediacja” | str. 136 Rozdział 4 Mediacja w sporach pracowniczych na gruncie międzynarodowego prawa publicznego i prawa europejskiego | str. 141 4.1. Normy Międzynarodowej Organizacji Pracy | str. 141 4.2. Standardy prawa europejskiego dotyczące mediacji w sporach pracowniczych | str. 154 Rozdział 5 Model dopuszczalności mediacji pracowniczych w USA | str. 173 5.1. Rozwój historyczny | str. 173 5.1.1. „Wielodrzwiowy sąd” i geneza indywidualnych praw pracowniczych | str. 174 5.1.2. Dziedzictwo Federalnej Służby Mediacji i Koncyliacji (FMCS) w zakresie mediacji | str. 176 5.2. Rodzaje modeli mediacji w sporach pracowniczych | str. 182 5.2.1. Mediacja w indywidualnych sporach pracowniczych – na podstawie umowy stron | str. 183 5.2.1.1. Dobrowolność lub obowiązek mediacji umownych i kwestie związane z nierównowagą sił | str. 183 5.2.2. Programy mediacji sądowej lub administracyjnej w sprawach dotyczących zatrudnienia | str. 196 5.2.2.1. Obowiązkowa mediacja | str. 207 5.2.2.2. Nierównowaga sił | str. 211 5.2.2.3. Metody mediacji a rozwiązywanie sporów pracowniczych | str. 215 5.2.3. Wewnętrzne programy mediacji organizowane przez pracodawców | str. 219 5.2.3.1. Obowiązkowe a dobrowolne mediacje | str. 230 5.2.3.2. Neutralizowanie nierównowagi sił (reprezentacja, osoba mediatora, poufność) | str. 234 5.2.3.3. Rodzaje rozpatrywanych sporów w miejscu pracy a metody mediacji | str. 254 Rozdział 6 Model mediacji sporów pracowniczych w Polsce | str. 259 6.1. Mediacje w sporach zbiorowych (wpływ obligatoryjnych mediacji zbiorowych na rozwój mediacji w sporach indywidualnych) | str. 259 6.1.1. Geneza | str. 259 6.1.2. Obligatoryjny charakter mediacji w sporach zbiorowych | str. 264 6.1.3. Mediator w sporach zbiorowych (kwalifikacje, wybór, odmowa i odwołanie, umowa z mediatorem, rola i zadania) | str. 268 6.1.3.1. Kwalifikacje | str. 268 6.1.3.2. Wybór mediatora | str. 272 6.1.3.3. Odmowa prowadzenia mediacji i odwołanie mediatora | str. 276 6.1.3.4. Umowa z mediatorem | str. 279 6.1.3.5. Wynagrodzenie mediatora | str. 282 6.1.3.6. Rola i zadania mediatora | str. 286 6.1.4. Zakończenie mediacji sporu zbiorowego | str. 291 6.1.5. Ocena zastosowania obligatoryjnej mediacji w sporach zbiorowych | str. 296 6.2. Dopuszczalność mediacji w indywidualnych sporach pracowniczych | str. 306 6.2.1. Wprowadzenie przepisów dotyczących mediacji cywilnych, w tym pracowniczych | str. 306 6.2.2. Zastosowanie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego do mediacji w sporach pracowniczych | str. 312 6.2.3. Podstawowe zasady mediacji a spory pracownicze (dobrowolność, bezstronność i neutralność, poufność) | str. 314 6.2.3.1. Dobrowolność | str. 314 6.2.3.2. Poufność mediacji pracowniczej | str. 325 6.2.3.3. Bezstronność i neutralność mediatora | str. 333 6.2.4. Inne cechy mediacji pracowniczej (elastyczność, szybkość, niskie koszty) | str. 341 6.2.5. Rodzaje modeli mediacji w sporach pracowniczych | str. 354 6.2.5.1. Mediacja umowna | str. 355 6.2.5.1.1. Klauzule mediacyjne w umowie o pracę | str. 362 6.2.5.1.2. Model mediacji obligatoryjnej w postaci obowiązkowych klauzul mediacyjnych w umowach o pracę | str. 373 6.2.5.2. Mediacja sądowa | str. 384 6.2.5.3. Mediacje wewnątrzorganizacyjne | str. 392 6.2.5.3.1. Mediacja jako element polityk antymobbingowych i antydyskryminacyjnych | str. 397 6.2.5.3.2. Ocena zastosowania mediacji wewnątrzorganizacyjnych | str. 403 6.2.6. Model organizacji mediacji na gruncie obowiązujących regulacji | str. 414 6.2.6.1. Mediator – kwalifikacje i wybór | str. 414 6.2.6.2. Kształt przebiegu mediacji | str. 425 6.2.6.3. Dopuszczalne metody mediacji | str. 439 6.2.6.4. Organizacja zakończenia mediacji | str. 444 6.2.7. Mediacja a bieg przedawnienia roszczeń | str. 448 6.2.8. Ugoda mediacyjna w sporach pracowniczych | str. 453 6.2.8.1. Charakter prawny ugody mediacyjnej | str. 453 6.2.8.2. Kontrola sądowa ugody mediacyjnej – zatwierdzenie ugody przez sąd | str. 456 6.2.8.3. Słuszny interes pracownika a swoboda kontraktowania w mediacji | str. 468 Wnioski końcowe | str. 483 Bibliografia | str. 511 Wykaz orzecznictwa | str. 533 Wykaz aktów prawnych | str. 537