„Ottuv slovník naucný” na tle czeskiej tradycji leksykograficznej: encyklopedia – twórcy – język

„Ottuv slovník naucný” na tle czeskiej tradycji leksykograficznej: encyklopedia – twórcy – język

Monografia poświęcona jest czeskiemu dorobkowi encyklopedycznemu ostatnich 150 lat, a w szczególności nowoczesnej i dotychczas największej czeskiej encyklopedii powszechnej, stanowiąc prawdopodobnie pierwsze polskie opracowanie na ten temat.
Ottův slovník naučný [Słownik naukowy J. Otto] (OSN, 1888–1909) i jego kontynuacja – niedokończony Ottův slovník naučný nové doby [Słownik naukowy J. Otto nowych czasów] (OSNND, 1930–1943) to jedno z najdonioślejszych dzieł nie tylko czeskiej oraz czechosłowackiej leksykografii encyklopedycznej, ale także wybitny projekt leksykograficzny nowoczesnej encyklopedystyki europejskiej, stanowiący wielowymiarowe i rzetelne źródło wiedzy o Słowiańszczyźnie, jak i niesłowiańskiej Europie przełomu XIX i XX wieku (a także okresu międzywojennego w. XX). Jest to nadal „ encyklopedia narodowa” Czechów, ale także cenne dzieło językowe, dokumentujące stan ówczesnego języka czeskiego, na którym swój ślad odcisnęło wspaniałe słowiańskie i czeskie Odrodzenie Narodowe przełomu wieków XVIII i XIX.

Książka oprócz zagadnień teoretycznych (terminologia leksykograficzna i typologia dzieł, kwestia „słownik czy encyklopedia” itp.) opisuje czeskie tradycje i dorobek encyklopedyczny w. XIX i XX, poświęcając największą uwagę OSN i OSNND, kulisom polityczno-społecznym i kulturowym powstania, sukcesu rynkowego oraz prestiżu naukowego dzieła, podkreślając zasługi budzicieli narodowych i animatorów czeskiej nauki i kultury przełomu XIX i XX wieku. Jeden z rozdziałów monografii stanowi charakterystyka leksykograficzna, językowa (w tym leksykalna i stylistyczna) samego Słownika, w której zwrócono także uwagę na słowianizmy i polonizmy („polskie ślady”) obecne w korpusie OSN. Pracę wzbogacają tabele i wykresy w tekście głównym oraz zdjęcia, skany i odpisy oryginalnych dokumentów zamieszczone w Aneksie.