Czy regionalny potencjał nauki może efektywnie stymulować innowacyjny rozwój danego obszaru? Jakie warunki muszą być spełnione, by tak się działo? Jaką rolę we współpracy innowacyjnej odgrywa dystans przestrzenny między partnerami? Autorka stara się odpowiedzieć na tak stawiane pytania, odnosząc je do najważniejszych koncepcji teoretycznych oraz doświadczeń międzynarodowych. Znaczenie regionalnych i ponadregionalnych relacji dla innowacyjności regionów analizowane jest zarówno z punktu widzenia powiązań w ramach sektora naukowego, jak i z punktu widzenia powiązań między sektorem nauki a sektorem biznesu. W części empirycznej autorka weryfikuje stawiane hipotezy na przykładzie polskich regionów, korzystając z metod naukometrycznych.
Praca (…) z jednej strony należy do tych, których opublikowanie jest oczekiwane przez naukowo zainteresowanych problemem, z drugiej zaś powinna pełnić rolę swoistego „wyrzutu sumienia” wśród pomijających w decyzjach politycznych i gospodarczych kwestie kreowania przyjaznego klimatu dla racjonalnej współpracy między nauką a gospodarką i tworzenia ładu instytucjonalnego sprzyjającego rozwojowi innowacji, „ciągnących” (…) w górę dany region czy gospodarkę i lokujących ją na dobrej pozycji konkurencyjnej.
z recenzji prof. zw. dr hab. Ewy Okoń-Horodyńskiej
SPIS TREŚCI PODZIĘKOWANIA 8 WPROWADZENIE 9 Cel, pytania badawcze, hipotezy 10 Wykorzystane definicje 14 Podejście badawcze 14 Źródła danych i metody badawcze 15 Struktura książki 19 ROZDZIAŁ 1 ODDZIAŁYWANIE SEKTORA NAUKI NA OTOCZENIE 22 1.1. Ewolucja roli sektora nauki 22 1.2. Uwarunkowania kształtujące współczesny sektor nauki 27 1.3. Rola sektora nauki w wybranych koncepcjach teoretycznych 33 1.4. Funkcje instytucji nauki wobec otoczenia zewnętrznego 38 1.4.1. Instytucje naukowo-badawcze jako jednostki ekonomiczne 40 1.4.2. Instytucje naukowo-badawcze jako źródło kapitału ludzkiego 42 1.4.3. Instytucje naukowo-badawcze jako producenci wiedzy 43 1.4.4. Instytucje naukowo-badawcze jako aktorzy regionalni 46 1.5. Czynniki kształtujące wpływ sektora nauki na otoczenie 49 1.6. Oddziaływanie sektora nauki a współpraca naukowa 53 1.7. Podsumowanie 57 ROZDZIAŁ 2 RELACJE SEKTORA NAUKI Z PRZEDSIĘBIORSTWAMI 59 2.1. Przedsiębiorstwo w sieci powiązań innowacyjnych 59 2.2. Motywy i uwarunkowania współpracy naukowców z sektorem przedsiębiorstw 64 2.3. Formy współpracy sektora nauki z przedsiębiorstwami 70 2.4. Bliskość geograficzna instytucji naukowych a innowacyjność przedsiębiorstw 75 2.4.1. Znaczenie bliskości zaplecza badawczo-rozwojowego 76 2.4.2. Kontrowersje wokół znaczenia bliskości geograficznej 77 2.4.3. „Siła słabych więzi”, „małe światy” i „globalne dostawy” 83 2.5. Podsumowanie 86 ROZDZIAŁ 3 POMIAR POTENCJAŁU SEKTORA NAUKI DLA INNOWACYJNOŚCI 88 3.1. Tendencje w zakresie pomiaru sektora naukowo-badawczego 88 3.2. Pomiar przepływów wiedzy 90 3.3. Pomiar współpracy sektora nauki i przedsiębiorstw 92 3.4. Zalety i ograniczenia bibliometrii jako metody pomiaru potencjału sektora nauki 95 3.5. Ewaluacja osiągnięć instytucji naukowych 99 3.6. Ewolucja międzynarodowych rankingów uniwersytetów 104 3.7. Badania potencjału nauki i jej powiązań z sektorem przedsiębiorstw w Polsce 108 3.8. Podsumowanie 110 ROZDZIAŁ 4 POTENCJAŁ POLSKIEGO SEKTORA NAUKI. WSPÓŁPRACA A PRODUKT NAUKOWY 112 4.1. Potencjał badawczy polskiego sektora nauki 112 4.2. Zróżnicowanie potencjału naukowego w Polsce 119 4.3. Sieć współpracy regionalnej w ramach publikacji i projektów badawczych 127 4.4. Współpraca a produktywność nauki 131 4.5. Współpraca a jakość produktu naukowego 139 4.6. Podsumowanie 145 ROZDZIAŁ 5 INNOWACYJNOŚĆ POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW A SEKTOR NAUKI 149 5.1. Relacje polskich przedsiębiorstw z sektorem nauki 149 5.1.1. Ujęcie ilościowe 149 5.1.2. Ujęcie jakościowe 155 5.2. Współpraca polskich przedsiębiorstw z sektorem nauki – publikacje i projekty 157 5.2.1. Publikacje naukowe z udziałem polskich przedsiębiorstw 157 5.2.2. Projekty badawcze z udziałem polskich przedsiębiorstw 162 5.2.3. Charakterystyka publikujących przedsiębiorstw 163 5.2.4. Charakterystyka przedsiębiorstw – uczestników projektów badawczych 6PR UE 167 5.2.5. Zakres współpracy przedsiębiorstw z instytucjami naukowymi 171 5.2.6. Artykuł jako efekt działalności przedsiębiorstw 173 5.2.7. Projekt 6PR UE jako efekt działalności przedsiębiorstwa 176 5.3. Znaczenie bliskości w relacjach sektora przedsiębiorstw z nauką 178 5.3.1. Współpraca w ramach publikacji i projektów 6PR UE 178 5.3.2. Współpraca i znaczenie bliskości – projekty celowe FSNT-NOT 187 5.3.3. Ocena współpracy z instytucjami naukowymi 191 5.3.4. Znaczenie lokalizacji i bliskości z sektorem nauki w działalności innowacyjnej przedsiębiorstwa 195 5.4. Podsumowanie 199 WNIOSKI 205 BIBLIOGRAFIA 213 SPIS RAMEK 238 SPIS RYCIN 239 SPIS TABEL 242 ZAŁĄCZNIK 1. SCHEMAT WYWIADU 243 ZAŁĄCZNIK 2. LISTA PRZEPROWADZONYCH WYWIADÓW 246 ZAŁĄCZNIK 3. POLSKA INNOWACYJNOŚĆ, W TYM SYSTEM BADAWCZY WEDŁUG IUS 248